Świadczenia z funduszu alimentacyjnego
Zasady pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego, których egzekucja jest bezskuteczna, reguluje ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz.7 ze zm.).Określa ona warunki nabywania prawa do świadczeń pieniężnych z funduszu alimentacyjnego, zasady i tryb postępowania w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń, oraz reguluje działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych. Świadczenie z funduszu alimentacyjnego jest to kwota wypłacona osobie uprawnionej przez organ właściwy wierzyciela (tj. przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej) na poczet należnego świadczenia alimentacyjnego, ustalonego na podstawie tytułu wykonawczego, jeżeli jego egzekucja jest bezskuteczna.
Uprawnieni do świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Osobą uprawnioną do świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest dziecko, które ma zasądzone od rodzica alimenty (mogą być to również alimenty na podstawie ugody zawartej przed sądem), jeżeli egzekucja prowadzona przez komornika jest bezskuteczna.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują:
- do ukończenia przez dziecko 18 lat,
- do ukończenia przez dziecko 25 lat po warunkiem, że dziecko uczy się w szkole lub szkole wyższej,
- w przypadku posiadania przez dziecko orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, świadczenia przysługują bez względu na wiek dziecka.
Egzekucja jest bezskuteczna, jeżeli w okresie ostatnich dwóch miesięcy przed złożeniem wniosku o świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Bezskuteczność egzekucji potwierdza prowadzący egzekucję komornik sądowy odpowiednim zaświadczeniem.
Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia postępowania lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z powodu:
- braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
- braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego.
Do wniosku o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego wnioskodawca musi dołączyć odpowiednie zaświadczenie z sądu okręgowego (lub innego właściwego sądu) lub zagranicznej instytucji egzekucyjnej, potwierdzające bezskuteczność egzekucji zasądzonych alimentów lub niemożność prowadzenia egzekucji.
Aby nabyć prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, dziecko, które ma zasądzone alimenty nie musi być wychowywane przez rodzica samotnie. Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego przysługuje także na dzieci wychowywane przez rodzica, który zawarł kolejny związek małżeński, żyje w nieformalnym związku oraz w przypadku, gdy współmałżonek nie płaci zasądzonych alimentów. W takich przypadkach rodzic zobowiązany do alimentacji nie jest wliczany do składu rodziny i jego dochód nie jest brany pod uwagę przy ustalaniu, czy rodzina ma prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Kryterium dochodowe
Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie w roku poprzedzającym okres świadczeniowy nie przekracza kwoty 725 zł.
Wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie więcej niż 500zł na dziecko. Zmiana w wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego na skutek zmiany wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się po wpływie tytułu wykonawczego do komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów.
Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznawane są na tak zwane okresy świadczeniowe, trwające 12 miesięcy od 1 października do 30 września następnego roku kalendarzowego. Jednak wnioski o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy osoby zainteresowane mogą składać już od 1 sierpnia. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za październik następuje do 31 października. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 30 listopada.
Komu nie przysługują świadczenia z funduszu alimentacyjnego
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeśli osoba uprawniona:
- przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. w domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczo – wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, zakładzie opiekuńczo – leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno – opiekuńczym, a także szkole wojskowej lub innej szkole zapewniającej nieodpłatnie pełne utrzymanie, albo
- przebywa w rodzinie zastępczej;
- zawarła związek małżeński.
Wstrzymuje się wypłatę świadczeń z funduszu alimentacyjnego:
- w przypadku odmowy udzielenia w wyznaczonym terminie informacji mających wpływ na prawo do świadczeń,
- w przypadku odmowy udzielenia organowi prowadzącemu postępowanie egzekucyjne informacji mających wpływ na skuteczność egzekucji lub udzielili informacji nieprawdziwych,
- w przypadku niepodejmowania świadczeń przez trzy kolejne miesiące kalendarzowe.
W przypadku udzielenia żądanych informacji wypłata świadczeń z funduszu alimentacyjnego zostanie wznowiona od miesiąca, w którym one wpłynęły, do końca okresu świadczeniowego.
Pamiętaj, żeby udzielić odpowiedzi w wymaganym terminie!
Jakakolwiek zwłoka z udzieleniem wyjaśnień powoduje, że wypłata świadczeń może zostać zawieszona. Osoby otrzymujące świadczenia z funduszu alimentacyjnego, instytucje publiczne i organizacje pozarządowe są zobowiązane do udzielania, na żądanie organu właściwego, wyjaśnień oraz informacji, co do okoliczności mających wpływ na prawo do tych świadczeń.
Wymagane dokumenty
Do wniosku należy dołączyć:
- Zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o bezskuteczności egzekucji zawierającego informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych świadczeń alimentacyjnych.
- Informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności w szczególności w związku z:
- brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub
- brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.
- Inne dokumenty.
